Rosenberg był głównym nazistowskim twórcą teorii rasistowskich (przedstawione zostały one zwłaszcza w Micie dwudziestego wieku). Mit... jest studium historiograficznym - interpretacją i prognozą dziejów ludzkości z nazistowskiego punktu widzenia. Rewolucja narodowosocjalistyczna jest postrzegana jako ostateczny cel ludzkości, swoisty "koniec historii". Dla Rosenberga punktem wyjścia w interpretacji historii jest odwieczna walka ludów aryjskich i semickich; jedynie ludy nordyckie są w stanie wytworzyć kulturę. Rosenberg starał się wykazać związki współczesnych Niemców z dawnymi cywilizacjami. Jego wywody mają charakter spekulatywny, mimo iż próbował nadać im charakter dobrze udokumentowanego studium historycznego. Za pierwszych historycznie potwierdzonych przodków ludów nordyckich uważał mieszkańców starożytnych Indii i Persów; antyczną Grecję klasyfikował jako "nordycką Helladę", a Rzym okresu klasycznego określał mianem "nordycko-republikańskiego Lacjum"; uważał, że naród niemiecki jest dziedzicem tych tradycji. Dokonał podziału ludzi w postaci rasistowskiej drabiny, mającej na celu uzasadnienie polityki hitlerowskiej. Opierał się przy tym na pracach Arthura Gobineau, Houstona Stewarta Chamberlaina, Madison Grant oraz na teoriach samego Hitlera. Na najniższym szczeblu tej drabiny Rosenberg umieścił Murzynów, Żydów i inne ludy semickie. Wyżej znaleźli się Słowianie (zaliczani już do Aryjczyków). Jako "rasę panów" Rosenberg określił rasę nordycką, określanej także mianem aryjskiej. Byli to według niego: Niemcy, Skandynawowie (łącznie z Finami i Estończykami), Bałtowie (Litwini i Łotysze) oraz ludy zamieszkujące Wyspy Brytyjskie. Oczywiście Niemcy mieli być na samym szczycie ("rasa nadludzi").
Ludy nordyckie traktował jako jednolitą rasę aryjsko-nordycką, która przez całą historię zmaga się z inną rasą - semicką (żydowską); przejawem takiej walki jest m.in. bolszewizm, który - jak zaznaczył Rosenberg w Micie... - "oznacza bunt elementów mongoidalnych przeciwko nordyckim formom kultury (...), jest nienawiścią nomadów przeciwko zakorzenieniu osobowości, oznacza próbę całkowitego odrzucenia Europy". Wg Rosenberga pojęcie rasy nie da się sprowadzić wyłącznie do cech biologicznych (rasizm); istotną rolę odgrywa element duchowy danych ludów; każda rasa posiada indywidualny "duch rasowy" (Rassenseele); jako rodzaj ducha zbiorowości jest on właściwym nosicielem cech rasowych we wszystkich formach i przejawach życia; w rezultacie rasa jest, jak stwierdza Rosenberg, 'zewnętrznym przejawem ducha"; tak silnej determinancie musi podporządkować się charakter jednostki: indywidualizm musi ustąpić przed siłą "ducha rasowego"; odzwierciedleniem tego ducha jest dorobek cywilizacyjny danej rasy - kultura, sztuka, technika, a także system państwowy, prawny i polityczny; dlatego też każda rasa wytworzyła osobną, tylko dla niej właściwą kulturę; wybitne jednostki w obrębie danej rasy nie są genialnymi indywidualnościami - w ich działalności "duch rasowy" uwidacznia się tylko wyraźniej niż u innych przedstawicieli danej społeczności; wybitnymi nosicielami "ducha rasowego" są dla Rosenberga wybitni twórcy i myśliciele niemieccy, m.in. Immanuel Kant i Richard Wagner. Taki punkt widzenia - nacisk na duchowość jako czynnik determinujący rasę - konkurował z "materializmem rasy" (Rassematerialismus), stawiającym na pierwszym miejscu wyznaczniki antropologiczne i biologiczne.
W myśl teorii Rosenberga istotą "ducha rasowego" jest wola, rozumiana jako ukształtowana siła, która może narzucić naturze i całym ludom określoną formę organizacji; wola jest podstawową i wystarczającą siłą sprawczą; jak stwierdza Rosenberg w Micie..., "na wszystkie wątpliwości i pytania nowy człowiek nadchodzącej Trzeciej Rzeszy Niemieckiej ma tylko jedną odpowiedź: Chcę; wola jest celem samym w sobie i najwyższym odniesieniem etyki narodowosocjalistycznej; nie do zaakceptowania jest moralność nadrzędna wobec niej; wg Rosenberga wyrazem woli, a zarazem i "ducha rasowego" jest sztuka poszczególnych ludów i przyjęta estetyka. Na poparcie swoich poglądów Rosenberg powoływał się na szereg niemieckich filozofów, m.in. Artura Schoppenhauera, którego pracę Świat jako wola i przedstawienie (Die Welt als Wille und Vorstellung, 1819) interpretował w taki sposób, by stała się koronnym dowodem słuszności jego wywodów.
Jako jeden z najważniejszych impulsów, które pozwoliły mu sformułować własny punkt widzenia na dzieje świata, Rosenberg wymieniał pracę Niemca angielskiego pochodzenia H.S. Chamberlaina Die Grundlangen des 19. Jahrhunderts (1899); stąd zaczerpnął podstawy teorii na temat kwestii żydowskiej i na niej oparł szereg wcześniejszych antysemickich publikacji. Rosenberg aktywnie działał na rzecz rozpowszechnienia w Niemczech Protokołów Mędrców Syjonu. W Micie XX Wieku Żydzi są przeciwieństwem ducha rasy aryjskiej; Aryjczycy jako "dzieci boże" przeciwstawieni są Żydom - rasie o "satanicznym" duchu i światopoglądzie; Żyd to "uosobienie diabła", "przeciwnik całej ludzkości". Tak jak wielu nazistów, Rosenberg twierdził, że Chrystus nie był Żydem, ale wcieleniem nordyckiego 'ducha rasowego", prawdziwym zaprzeczeniem żydostwa.
Teorie Rosenberga zmieniały się z czasem (hitlerowcy propagandowo dopasowywali często swoją ideologię np. do aktualnej sytuacji politycznej, m.in. Japończycy jako sojusznicy III Rzeszy określeni zostali jako "honorowi Aryjczycy"), jednak zawsze ich podstawą była supremacja rasy białej (ze szczególnym uwzględnieniem Niemców), bardzo silny nacjonalizm niemiecki i skrajny antysemityzm. Oprócz tego na poglądy Rosenberga, w dużej mierze przejęte przez NSDAP, składały się także: teoria Lebensraumu (przestrzeni życiowej dla Niemców obejmującej obszary wschodnie, czyli m.in. Polskę, Czechy i ZSRR), całkowite odrzucenie traktatu wersalskiego, sprzeciw wobec modernistycznej sztuki (którą Rosenberg uznawał za zdegenerowaną) oraz silna opozycja wobec chrześcijaństwa (a zwłaszcza katolicyzmu).